Công dụng cây dành dành là gì? Các bài thuốc quý từ cây

20/10/2023

Cây dành dành thường xuất hiện trong cảnh quan của người Việt và là loại cây cảnh phổ biến. Tuy nhiên, đây cũng là một cây có giá trị trong lĩnh vực dược liệu. Hãy tiếp tục đọc bài viết để tìm hiểu về những tác dụng của cây và có thể được sử dụng để điều trị các bệnh lý.

1.Tìm hiểu chung về cây dành dành

1.1 Nguồn gốc cây dành dành

Cây dành dành còn có các tên gọi khác được sử dụng bởi người dân ở một số vùng khác nhau, bao gồm chi tử, thủy hoàng chi, hay mác làng cương (tiếng Tày). Khoa học gọi loài cây này là Gardenia jasminoides Ellis, và nó thuộc về họ thiên thảo - Rubiaceae.

1.2 Đặc điểm của cây dành dành

Cây dành dành thường thấp nhỏ, cao khoảng 1 – 2m, với thân thẳng và nhiều nhánh phân cành. Lá cây dành dành luôn xanh, thường mọc theo cặp hoặc thành vòng 3 lá, mặt trên màu xanh thẫm và bóng, trong khi mặt dưới có màu nhạt hơn.

Cây dành dành thường thấp nhỏ, cao khoảng 1 – 2m

Hoa của cây dành dành nở ở đầu các cành, ban đầu có màu trắng và sau đó chuyển sang màu vàng nhạt trước khi tàn, thường có hương thơm đặc trưng. Loài cây này thường nở hoa vào mùa hè. Quả dành dành có hình dạng thuôn dài với 6 – 9 góc, bên trong có từ 2 – 5 ngăn. Quả thường có màu vàng cam khi chín, chứa nhiều hạt, và có vị hương thơm kèm hơi đắng.

Cây dành dành được sử dụng cho mục đích điều trị

Cây dành dành có nhiều bộ phận có thể được sử dụng cho mục đích điều trị. Lá và rễ của cây dành dành có thể thu hái quanh năm. Quả thường được hái vào khoảng tháng 8 – 10. Lá dành dành sau khi hái về thường được rửa sạch và sử dụng tươi. Rễ thường được thái lát và phơi khô trước khi sử dụng.
>>>> THAM KHẢO THÊM: Cây ngọc ngân có ý nghĩ gì trong phong thủy? Hợp mệnh nào?

2. Công dụng cây dành dành trong đời sống

Theo nghiên cứu dược lý hiện đại, cây dành dành có một số tác dụng quan trọng như sau:

Giải nhiệt: Nước sắc từ quả dành dành có khả năng giúp làm giảm nhiệt độ trong cơ thể, ức chế trung khu sinh nhiệt.
Tác dụng lợi mật: Dịch chiết từ quả dành dành có tác dụng kích thích sự co bóp của túi mật, tăng sản xuất mật.
Tác dụng cầm máu: Quả dành dành khi sao cháy thành than có tác dụng cầm máu hiệu quả.
Tác dụng kháng khuẩn: Nước sắc từ quả dành dành có khả năng ức chế sự phát triển của các vi khuẩn có hại như trực khuẩn lỵ, trực khuẩn mủ xanh và tụ cầu vàng.
Tác dụng hạ huyết áp: Thí nghiệm trên động vật đã chỉ ra rằng nước sắc từ quả dành dành có khả năng hạ huyết áp hiệu quả.
Tác dụng ức chế ung thư: Các thí nghiệm trên động vật đã cho thấy nước sắc từ quả dành dành có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư.

Theo Y Học Cổ Truyền, quả dành dành có vị đắng, tính hàn và thuộc vào kinh tâm, phế và tam tiêu. Quả dành dành có tác dụng thanh nhiệt, tá hỏa, lợi tiểu tiện và cầm máu. Chi tử thường được sử dụng trong việc điều trị các chứng bệnh như tâm phiền rạo rực, hoàng đản, thổ huyết, chảy máu cam, tiêu chảy có máu, mất ngủ và các bệnh lý liên quan đến hệ tiết niệu.
>>>> TÌM HIỂU NGAY: Cây dứa Nam Mỹ: Đặc điểm, ý nghĩa, cách trồng hiện nay

3. Cách dùng và liều dùng

Các thành phần của cây dành dành có thể sử dụng dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm sử dụng tươi, giã nát hoặc sắc, hãm với nước sôi. Ngoài việc sử dụng trong điều trị bệnh, cây dành dành còn được ứng dụng trong lĩnh vực gia vị và màu nhuộm.

Cây dành dành để điều trị bệnh

Về liều lượng, khi sử dụng vị thuốc cây dành dành để điều trị bệnh, bạn nên tuân thủ theo hướng dẫn và liều dùng cụ thể của từng bài thuốc hoặc theo hướng dẫn của thầy thuốc Đông y. Mức liều thường dao động trong khoảng 6 - 12g dược liệu cây dành dành mỗi ngày. Tuy nhiên, hãy tuân thủ tất cả các hướng dẫn về cách sử dụng và không nên lạm dụng hoặc vượt quá liều lượng được đề xuất.
>>>> XEM THÊM: Cây vạn lộc: Đặc điểm, ý nghĩa, cách trồng hiện nay

4. Cây dành dành chữa những bệnh gì?

Dành dành có nhiều ứng dụng trong điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Dưới đây là cách chuẩn bị và sử dụng cây dành dành cho một số mục đích điều trị cụ thể:

Điều trị bệnh viêm gan, vàng mắt, vàng da: Sắc 12g dành dành và 24g nhân trần trong khoảng 600ml nước. Đun sắc thuốc đến khoảng 100ml, sau đó thêm đường và khuấy đều. Chia thành 3 lần dùng mỗi ngày.
Điều trị bỏng: Đốt nhân của quả dành dành, tán thành bột và trộn với dầu mè. Sử dụng hỗn hợp này để bôi lên vùng da bị bỏng và băng vùng bị thương.
Điều trị bong gân, đau nhức xương: Giã nát quả dành dành, tán thành bột mịn. Trong trường hợp cần, trộn bột dành dành với một ít nước và thêm một vài giọt rượu trắng. Đắp hỗn hợp này lên vùng bị bong gân, đau nhức.
Điều trị chứng bệnh bí tiểu, són tiểu và bệnh sỏi đường tiết niệu: Sắc 12g rễ cây dành dành, 12g lá mã đề và 12g kim tiền thảo. Dùng nước thuốc hàng ngày trong liệu trình 10 ngày.
Điều trị đau nóng vùng dạ dày: Sắc 7 - 9 quả dành dành, sau đó uống kết hợp với gừng sống.
Điều trị bệnh đau mắt đỏ: Rửa và giã nát lá dành dành, đắp lên mắt đang bị đau.
Điều trị các bệnh nhiễm trùng, sốt, khó chịu: Sắc một hỗn hợp các loại thảo dược, bao gồm quả dành dành sống.
Chữa chảy máu cam: Đốt quả dành dành thành than rồi thổi vào mũi.
Chữa nôn ra máu, chảy máu cam: Sắc một hỗn hợp các loại thảo dược, trong đó bao gồm dành dành.

Đốt quả dành dành thành than rồi thổi vào mũi chữa chảy máu cam

Hãy tuân thủ theo các hướng dẫn và liều lượng được chỉ định, và nếu cần, tham khảo ý kiến của một chuyên gia y tế hoặc thầy thuốc Đông y.
>>>> ĐỪNG BỎ LỠ: Cây lan ý có ý nghĩa gì trong phong thủy? Cách chăm cây

5. Lưu ý khi uống cây dành dành

Khi sử dụng cây dành dành để điều trị bệnh, bạn cần tuân thủ các quy tắc sau đây:

Không tự ý ngưng điều trị bất kỳ loại thuốc Tân dược nào mà bạn đang dùng để chuyển sang sử dụng các bài thuốc nam chế biến từ cây dành dành. Những bài thuốc này thường chỉ được xem là biện pháp hỗ trợ trong điều trị, và việc điều chỉnh hoặc ngưng sử dụng thuốc Tân dược cần có sự theo dõi và hướng dẫn từ bác sĩ.
Không nên tự ý dùng các bài thuốc chế biến từ cây dành dành mà không tham khảo ý kiến của bác sĩ Đông Y. Chính sự hướng dẫn của một chuyên gia sẽ đảm bảo bạn sử dụng chúng đúng cách.
Hãy hiểu rằng các bài thuốc Đông y nói chung, và đặc biệt là các bài thuốc từ cây dành dành, thường có thời gian cần thiết để thấy hiệu quả, và hiệu quả của chúng có thể trễ hơn so với thuốc Tây. Hơn nữa, không phải ai cũng phản ứng tốt với tất cả loại thuốc này, và nếu không hợp với cơ địa của bạn, chúng có thể gây dị ứng hoặc không mang lại hiệu quả, thậm chí làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh lý.
Trong trường hợp trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc người cao tuổi, bạn nên cẩn trọng và tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng các bài thuốc từ cây dành dành, vì họ có thể đòi hỏi quan tâm đặc biệt và sự theo dõi chặt chẽ.

>>>> KHÔNG THỂ BỎ QUA: Công dụng cây hoa dừa cạn là gì? Cách chăm sóc cây

6. Địa chỉ mua cây dành dành chất lượng, hiện nay

Hiện nay, trên thị trường có nhiều cơ sở cung cấp cây dành dành với mức giá phù hợp. Với nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực cung cấp cây giống công trình, Hata Landscape cam kết mang đến cho khách hàng những loại cây giống có chất lượng tốt và nguồn gốc rõ ràng.

Mua cây danh danh tại Hata Landscape để nhận giá ưu đãi

Vườn ươm của chúng tôi có diện tích rộng lớn, đảm bảo rằng từng cây giống công trình đã trải qua quá trình kiểm tra và lựa chọn kỹ lưỡng, tuân theo các tiêu chuẩn kỹ thuật cao cấp. Chúng tôi luôn sẵn sàng cung cấp hướng dẫn cụ thể về việc chọn lựa cây và cách chăm sóc chúng. Hãy liên hệ với chúng tôi để biết thêm thông tin chi tiết về vườn ươm cây công trình.

Thông tin liên hệ:

Địa chỉ: 22/14 Phan Văn Hớn - P. Tân Thới Nhất - Quận 12. TP.HCM
Liên hệ: 0912.880.207
Gmail: hataholdings@gmail.com
Website: https://hatalandscape.com/

Tóm lại, cây dành dành được sử dụng trong Đông y là một dược liệu có khả năng điều trị nhiều bệnh và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, trước khi bắt đầu áp dụng bất kỳ liệu pháp điều trị nào bằng các bài thuốc từ cây dành dành, tôi khuyên bạn nên tham khảo ý kiến của một bác sĩ chuyên khoa.